Een kwart van de Belgen snackt meerdere keren per dag tussen de maaltijden door 

Brussel, 29 april 2024 – De paasperiode, die vaak synoniem is met een overvloed aan chocolade, is voorbij. Veel Belgen slaan nu een nieuwe voorraad snacks in voor de komende weken. In een maatschappij waar alles steeds sneller gaat, vindt snacken tussen de maaltijden door hoe langer hoe meer ingang. Of het nu uit noodzaak is of uit pure verwennerij, Belgen kiezen soms meermaals per dag voor een tussendoortje. Uit een recente studie over snackgewoonten, uitgevoerd door Ipsos in samenwerking met zuivelspecialist Bel Belgium, blijkt dat een vierde van de Belgen (25,5%) meerdere keren per dag ‘snackt’¹. En hoewel de woorden ‘snack’ of ‘tussendoortje’ misschien eerder doen denken aan koekjes, chips, chocolade of fruit, blijken steeds meer Belgen hun voeding voor of na de maaltijd te variëren door er bijvoorbeeld kaas aan toe te voegen. 

De groeiende belangstelling voor tussendoortjes of ‘snacks’, die tijdens feestperiodes zoals Pasen met zijn overvloed aan chocolade-eitjes nog maar eens versterkt wordt, roept dan ook pertinente vragen op over onze voedingskeuzes en de impact hiervan op onze gezondheid en ons welzijn. De enquête van Bel Belgium bij duizend Belgen brengt aspecten onder de aandacht die vaak over het hoofd worden gezien en toont aan dat de gewoonte niet alleen complex zijn maar ook diepgeworteld zijn in onze levensstijl. 

Snacken, een ingebakken Belgische gewoonte 

Ipsos voerde een onderzoek uit op verzoek van zuivelspecialist Bel Belgium en stelde vast dat snacken een vast onderdeel is geworden van het dagelijks leven van de Belgen. Meer dan één op de twee Belgen zegt minstens één keer per dag tussendoortjes te eten: één op de vier Belgen (25,5%) snackt meermaals per dag en nog een vierde kiest één keer per dag voor een tussendoortje (27%). Het populairste moment voor de Belgen om te snacken is veruit de namiddag (48%), gevolgd door de avond na de maaltijd (27%), en de ochtend (19%). 

Alice Darchicourt-Patault, Sustainability & Communication Manager bij Bel Belgium legt uit: “Deze trend suggereert dat snacken niet alleen een reactie is op fysieke honger, maar ook een onderbreking van het vrij snelle tempo van onze dag. De overduidelijke populariteit van de namiddag als favoriete snackmoment wijst op een verlangen naar momenten van welbehagen midden op de dag. Als speler in de voedingsindustrie zet dit ons aan om na te denken over voeding, niet alleen over de kwaliteit en diversiteit ervan, maar vooral over de mogelijkheid deze verwenmomenten te helpen verschaffen.” 

Uit behoefte en verlangen 

De Bel Belgium-studie identificeert drie soorten snackgewoonten: ‘spontane’, ongeplande snacks, waarvan 41% van de Belgen aangeeft deze te hebben verbruikt in de afgelopen drie maanden; ‘geplande’ snacks, gegeten door 31% van de Belgen in diezelfde periode en het vaakst in de vorm van een ‘vieruurtje’; en de ‘occasionele’ snacks die 27% van de respondenten heeft genuttigd in specifieke contexten (familiefeesten, speciale evenementen, enz.). 

Op basis van deze bevindingen maakt Bel Belgium een duidelijk onderscheid tussen voedingsmiddelen die gekozen worden ‘uit verlangen’ en ‘uit noodzaak’. Dit onderscheid wordt gemaakt op basis van het tijdstip van de dag. Gepland snacken gebeurt vooral ’s middags (en in mindere mate ook ’s ochtends) en heeft een dubbel doel: voldoen aan een behoefte aan energie en de respondenten helpen om de periode tot de volgende maaltijd te overbruggen, bij voorkeur door iets gezond te eten. Spontane en occasionele tussendoortjes daarentegen vinden meestal ‘s middags en ’s avonds plaats. Deze hebben als hoofddoel om te voldoen aan een verlangen naar welzijn en een moment van verwennerij, en hebben dus een meer emotionele dimensie. 

Diëtiste Chloé De Smet legt uit: “Tijdens dieetconsultaties merken we dat veel volwassenen vaak terughoudend zijn om zichzelf een tussendoortje te gunnen, omdat ze onterecht denken dat deze pauzes enkel voor kinderen zijn. De vaak lange tijd tussen middag- en avondeten kan echter leiden tot spontaan en ongezond snacken. Het plannen van een tussendoortje is niet alleen een daad van hedonistisch genot, maar voldoet aan een echte fysiologische behoefte om energieniveaus op peil te houden en de bloedsuikerspiegel te stabiliseren doorheen de namiddag. Door voedingsmiddelen zoals kaas, die rijk zijn aan eiwitten en calcium, te combineren met fruit en groenten, is het mogelijk om een pauzemoment te creëren dat zowel aangenaam is als goed voor de gezondheid. Het bevredigt niet alleen het verlangen naar zoetigheid en welbehagen, maar ondersteunt ook actief het fysieke en mentale welzijn en bevestigt opnieuw het belang van een goed gestructureerd tussendoortje als onderdeel van evenwichtige voeding.” ​ 

Een nauwe band tussen eetgewoontes en voeding 

Er is dus een duidelijke relatie vastgesteld tussen het type snack en het beoogde doel. Deze relatie kan echter verder worden uitgebreid met een derde component, namelijk het soort voedsel dat wordt geconsumeerd. Terwijl koekjes, chips en chocolade vaak worden gekozen tijdens momenten van spontaan snacken, omwille van het plezier of welbehagen dat ze brengen, leiden geplande tussendoortjes de Belgen gemakkelijker naar fruit en andere gezondere voedingsmiddelen. Deze geplande snacks worden namelijk geconsumeerd om het energieniveau gedurende de dag op peil te houden. Vers fruit is zelfs het populairste voedingsmiddel bij geplande tussendoortjes, gevolgd door koekjes en chocolade die de populairste spontane tussendoortjes blijven. 

Kaas, een alternatief voor “klassieke” snacks? 

Tot slot blijkt uit deze studie dat ook kaas een populaire snackoptie is en beschouwd kan worden als een trendy alternatief. Deze trend wijst op een groeiend verlangen van Belgen om verder te kijken dan de meer traditionele keuzes en om dus vaker te kiezen voor gezondere tussendoortjes of snacks die meer verzadiging bieden. Wat het type kaas betreft, geven Belgen de voorkeur aan kleine porties, om zo te consumeren op een redelijke en dus gezonde manier. ​ 

Hoewel meer dan de helft van de Belgen (57%) kaas vooral als een occasionele snack beschouwt, blijft het doel hetzelfde, ongeacht het type snack: kaas als tussendoortje is een verwenmoment en een manier om de tijd tot de volgende maaltijd te overbruggen. 

Een van de drempels die Belgen aanhalen om kaas al dan niet als snack te eten, is het feit dat kaas nog steeds wordt gezien als een aperitiefhapje, terwijl consumenten vaak liever iets zoets eten. Bovendien zien nog te weinig Belgen kaas als een gezond alternatief voor die ‘klassieke’ snacks zoals koekjes of chocolade. Dit terwijl experts erkennen dat kaas een waardevolle bron van calcium is, een belangrijk punt gezien slechts één op de vijf vrouwen de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid calcium bereikt. ​ 

“Als zuivelproduct maakt kaas integraal deel uit van de aanbevelingen voor een evenwichtige voeding. Samen met andere zuivelproducten staat kaas ook in de top 10 van voedingsaanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad. Het voordeel van kaas is dat het zeer veelzijdig is. Het kan gaan van een eenvoudig bijgerecht bij een sneetje brood tot een kleine portie kaas in de ochtend of ‘s middags. Het is daarom een aantrekkelijk alternatief voor minder gezonde voeding.” concludeert Alice Darchicourt-Patault 

(1) Onderzoek uitgevoerd door IPSOS in November 2023

Over de studie 

Deze studie onderzoekt de snackgewoonten en -voorkeuren van Belgen. Ze werd in november 2023 uitgevoerd bij 1000 Belgen die aangeven minstens 3 tot 4 keer per week te snacken, via een online enquête door Ipsos en in opdracht van Bel Belgium. De respondenten in de steekproef zijn representatief voor de Belgische bevolking wat geslacht, regio, leeftijd en sociale status betreft. ​